Transiency Barbara Raes
“Death is a stripping away of all that is not you. The secret to life is to “die before you die” – and find that there is no death.” Eckhart Tolle
Transiency review: Het verlangen te kunnen omdenken
“We are transients in the world… we read books, yes, but also we read the swaying pine boughs, the turtle swimming below the ice, the dream fragment brought back by smell of the eucalyptus leaves, the unused bits of code on stands of DNA, the wobble of the flying frisbee- and each has it's radiance to offer, a sense that there are surely secrets to be revealed of only the gates would freely open ” (Hyde, L, Tricksters Makes This World“).
“Death is something you cannot change. We have to live life here And now as if everyday is the last day, but we don't have this Consciesnsess. During our lifetime, we have to die both literally And metaphorically, and in this way we can be released from The fear of dying”
(marina abramovich)
“The sculpture is a glorification of the death which portrays life” “My work is a homage to death in life ” ” Death is a farewell but at the same time welcoming. It is mourning and celebration! “ (jan fabre)
“met de dood eindigt het leven maar niet de relatie die je met iemand hebt. Door ruimte te creëren voor mooie herinneringen, door de keuze voor een uitvaartritueel waarin deze vorm worden gegeven voor de gemeenschap van mensen, blijven deze waardevolle herinneringen verder leven. Creëren van deze verbondenheid over de grenzen van het leven heen is werken aan zingeving. het geeft ruimte om te leven. ” (manu keirse)
Why new rituals for funerals?
In een tijd dat professionals in bijna alle sectoren vaker stil staan bij duurzaamheid in allerlei opzichten (zorgvuldige omgang met middelen, grondstoffen en medewerkers) is het markeren van belangrijke momenten cruciaal. Jubilea, openingen, lanceringen van nieuwe producten, het vieren van succes, het starten van transities, allemaal momenten waarbij letterlijk en figuurlijk even stil wordt gestaan. Om het omslagmoment intens te beleven. Om zorgvuldig afscheid te nemen van wie en wat achtergelaten wordt. Om de nieuwe mentaliteit gemeenschappelijk in te luiden. Om een start te maken waarbij de neuzen dezelfde kant op staan. Om nieuwe energie en creativiteit voor de nieuwe klus te genereren. Om onderlinge verbintenissen te smeden of nieuw leven in te blazen. Kortom: omzien naar wat is geweest, voelen waar we staan en vooruitkijken naar wat gaat komen. _ Voor dat soort momenten is Creatuals bedacht: creatieve rituelen ter markering van belangrijke momenten. De geestelijk moeder van dit concept, Meike Ziegler, ontwikkelt gebeurtenissen op maat, waaraan altijd de aanwezigen deelnemen. Resultaat van die gebeurtenissen is niet alleen een origineel en onvergetelijk moment, maar ook een intens gevoel van saamhorigheid en energie. Na een creatual voelen de opdracht en de lotgenoten anders aan: dichterbij, meer benaderbaar, haalbaarder. En men handelt vervolgens meer bewust, dus ook duurzamer.
(Nicole Capaan en Walter Carpay, grafkunstenaars):
We are at this point in human history that the very existence of humanity is under threat
so spirituality is moving back from the “sky ” to the “land”⇒ the way we deal with the death says a lot about the living
+ the older structures, habits, rituals don't work anymore.
so there's a huge need for invention of new rituals
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20141025_01341492
Als wij kijken naar de mogelijkheden in plaats van naar de onmogelijkheden, kunnen wij misschien oude tradities weer nieuw leven in blazen. Dit zal geen complete kopie zijn van het traditionele werk. eleke vorm van spiritueel werk groeit, verandert en past zich aan-alleen zo kan het overleven.
We hebben geleerd de dood zoveel mogelijk te ontwijken en afleiding te zoeken zodra hij te dichtbij komt. In onze samenleving is er weinig plaats voor rouw, dood en sterven. Het moet vooruit gaan, je moet vlug beter zijn. Maar daar heeft de dood geen boodschap aan.
De dienst is vooral voor wie achterblijft.De persoonlijke wijze van loslaten, vanuit eigen talenten, vormt een stevige basis van een rouwproces
Uiterlijke rouwrituelen zijn uit onze samenleving verdwenen= > vormgeven van steun doorheen de vier seizoenen (op kerst:verjaardag/etc) met een afsluitend rouwritueel na 1 jaar.
to comfort=troosten, het comfort van de rouwenden staat centraal
1. Rites of passage in:
2. Celebrancy workshops and training:
Shamanic Healing training:
http://www.hallowquest.org.uk http://www.greenfuse.co.uk http://www.deadgoodguides.com http://onespiritinterfaith.org http://www.professionalcelebrants.org.uk http://www.deadgoodguides.com http://www.welfare-state.org
Magic School: Ceremonies are magic!
http://www.magicalwisdom.com http://archive.org/stream/thevelveteenrabb11757gut/11757.txt
Creative writing/autobiographical writing:
http://www.levensvragen.nu/dienst/autobiografisch-schrijven/
Soulmidwife:
Art:
http://www.bibliotecadelsol.com/library.html PETER ZUMTHOR: Brüder-Klaus -Feldkapelelle in Walcehndorf en het Diözesanmuseum BERNARDO SECCHI JUHANI PALLASMAA CINDY TIRRY en TOM CALLEBAUT: kapel van de otnluiking ( Groot-Bijgaarden), de herinrichting van de sint-niklaaskerk (Willebroek), de magdalenakerk (Brugge), weekkapel in Sint-Pieterskerk (Torhout), Asielplek in Emmaüsinstituut (Aalter) RICHARD VENLET : crematorium Sint-niklaas NU architecten: crematroium Zemst WIM CUYVERS: creamtorium Sint Niklaas CLAUS en KAAN architecten PASCAL FLAMMER: crematorium Oostende Stiltegebied rond de Dender Stiltehoeve in Damme Verbeecke Foundation
ANN-VERONICA JANSSENS (chapelle Saint-Vincent, Grignan)
http://www.mémwart.be/mémwart.html
3. How to name ourselves?
Life celebrant
Priestess
4. Facing your own death
Rondom het stervensproces is een hele mythe ontstaan, die zich net als de meeste andere mythologieën baseert op een bij ons allemaal aangeboren behoefte. De mythologieën van de dood zijn ontstaan ter bestrijding van enerzijds onze angst en anderzijds haar tegenhanger-onze verlangens. Ze moeten ons helpen onze schrik voor de onbekende werkelijkheid te bezweren.
living your own funeral
planning your own funeral
http://www.naturaldeath.org.uk http://deathcafe.com http://www.npr.org/2014/10/08/352765943/a-mortician-talks-openly-about-death-and-wants-you-to-too?utm_campaign=storyshare&utm_source=facebook.com&utm_medium=social
5. Meditations on death / the ancestors
dying before you die:
6. The ritual before the ritual
Always open the circle en close the circle. introductie dat alle religies welkom zijn:
I am not a Christian… yet Christ is all around, I am not a Buddhist… yet Buddha is my ground, I am not a Muslim… yet Allah's here in all I see, I am not a Hindu… yet Krishna speaks to me, I am not an Atheist… yet nothingness counts too, I walk the path of Yahweh… although I'm not a Jew, NONE of these and ALL of these… all of these and MORE, If one excludes the others… Love's truths go out the door, Come build a mighty rainbow, embracing all beliefs and creeds, Form something even greater than our wildest dreams exceed, Dream this mighty rainbow… encircling the earth Sacrifice our dogma… celebrate rebirth.
(Poem written by the OBOD Druid JJ Middleway.)
7. The ritual after the ritual
8. Rituals in retrospective or postrituals
9. Cocreation of rituals
eenvoudige dagelijkse handelingen worden symbolisch en deel van een authentiek overgangsritueel als je ze heel bewust en traag uitvoert. Doordat die handeling verankerd zit in een sterk gevoel, creëer je een ervaring waaraan je nog heel lang zal terugdenken. bv; dichtschroeven van een kist, wassen van het lichaam,
handeling waarmee je telkens weer een stukje van het gedeeld leven afrondt.
laatste verzorging, laatste begroeting, dragen van de kist/urne/het lichaam dat terug gegeven wordt aan de aarde
rituele handelingen zijn eenvoudig en vanzelfsprekend ze brengen iets van orde, recht en waarheid teweeg en zijn helend. In hun alledaagsheid worden ze zo heel bijzonder
bv een uitvaart al wandelend (verhaal van de wandeling met de bolderkar/ verhaal van freya waar op verschillende plekken in de natuur andere dingen over haar werden gezegd)
10. The ritual in the ritual
ex.funeral of a child starts with a baby naming
ex. renewal of vows
Ex. We live and die each day (Ann van de Velde, medical artist, Antwerp)
11. The opposite/negative rituals
ex rituals for divorce
ex rituals for raped women
12. Designing for rituals
http://www.standaard.be/cnt/dmf20141102_01353750
14. Ritualistic acts in performance arts
- http://janfabre.be/wp-content/uploads/2007/08/extra.pdf (Death is a rite of passage to a different existence. Requiem für eine metamorphosis; It's a requiem that celebrates change)
15. SYMBOLS-
butterfly
the epitome of reincarnation (larva-caterpillar-pupa)
16. Storytelling
17. Sustainability in funeral business
http://www.hetkanwel.net/2014/06/10/een-duurzame-uitvaart-steeds-meer-groene-mogelijkheden/ http://www.naturaldeath.org.uk
18. Examples of funeral rituals
Literature list
- Seidr, het Noorse pad, Linda Wormhoud
- Confronting Mortality with art and science, Pascal Pollier-Green, Ann Van de Velde, Chantal Pollier
- Munch, Ulrich Bischoff
- Death in Banaras, Jonathan P. Parry
- The Tibetan book of living and dying, Sogyal Rinpoche
- Druidcraft, Philip Carr-Gomm
- The dead good funerals book, Sue Gill and John Fox
- Wat kunnen wij nog doen? Vragen en antwoorden bij 'Lessen voor levenden',Kübler-Ross, Elisabeth
- Overgangsrituelen, van Kerckhove, Christian en Vens, Eva
- Geschiedenis van de dood: rituelen en gewoonten in Europa, De Cock, Lucien en Peetermans, Daniël
- Hoe wij doodgaan,bespiegelingen over het einde van het leven, Sherwin B. Nuland
- Verhalen voor het sterven gaan, samenstelling Marc Cosijns
- Healing Threads: Traditional Medicines of the Highlands and Islands, Mary Beith
- prof. G. Lukken,'Geen leven zonder rituelen'
- Rituelen vandaag en Afscheid. Gids bij overlijden, Carla Rosseels
- Helpen bij verlies en verdriet, Manu Keirse
- Vingerafdruk van verdriet, Manu Keirse
- Zie de mens, Manu Keirse
- Ruimte tussen dood en uitvaart, Tjeu Leenders
- Elisabeth-Kübler-Ross
- Atmospheres, Peter Zumthor
- Terug naar het ritueel, Koen Van Synghel
- Toen David zijn stem verloor, Judith van Istendael
- Anderson, Megory, Sacred Dying - Creating rituals for embracing the end-of-life.
- Witte wieven en elfen, fluisteringen uit de andere wereld - Ruud Borman
- Sacred Pleasure, Riane Eisler
- The language of the goddess, Marija Gimbutas
- The living goddess,Marija Gimbutas
- The myth of the goddess, Anne Baring and Jules Cashford
- Herbitations of the great goddess, Christina Biaggi
- Rituelen Vandaag: about the way people create modern, meaningful rituals, Carla Rosseels
- Natuurrituelen: about the seasonal cycle of the year, about rituals to celebrate seasonal and inner transitions, Carla Rosseels
- Dement en toch dichtbij: about ways to connect with people who suffer from dementia, Carla Rosseels
- Religion for Atheists, Alain de Botton
- Grace and Grit, Ken Wilber
- De ontembare vrouw, Clarissa Pinkolas Estes
- Liever gewoon dood, Lilian Kars
- Nothing to be frightened of, Julian Barnes
Media Library
http://www.animateprojects.org/films/by_date/1999_2001/anatomy http://www.bevrijdingsfilms.be/cataDet01.aspx?Id=3662 https://www.youtube.com/watch?v=VoHCdkgFASQ
http://www.blackmarket-archive.com http://www.telegraph.co.uk/culture/books/bookreviews/10372050/The-Ancient-Paths-Discovering-the-Lost-Map-of-Celtic-Europe-review.html?fb
http://www.jefdejager.nl/dood.php
The Song of the Redshank:
http://awaywith-thebirds.tumblr.com/post/48352501263/research-library-john-purser-scotlands-music
https://www.youtube.com/watch?v=sieNRiR79R8
http://www.demens.nu/nl/HuisVanDeMens/
http://www.totzover.nl/index.php?mact=News,cntnt01,detail,0&cntnt01articleid=63&cntnt01pagelimit=5&cntnt01returnid=15: TOT ZOVER (ndl museum)
http://www.anankh.nl/rouwcafeacute-omarm.html: rouwcafé
http://www.gothicimage.co.uk/gi3/index.php/the-books/all-books/item/107-sacred-scotland
http://www.funebra.be/nl/page/500/fnpfb NAMEN OM TE ONTMOETEN:
Peter swinnen, vlaamse bouwmeester Katja Beerman, humanistisch verbond Wim Distelmans Marc Cosyns Ness Van Thournout, creatoop, creatieve therapie Lieve Thienpont, VONKEL, rouwbegeleiding, zwijnaardsesteenweg, Gent Bart Vliegen, boek over mensen op palliatieve die nog een verhaal willen nalaten Tine Raes, eindwerk Patrick Hanouil, Bond zonder naam, stiltehoeve Damme Thijs Delrue, aan de hand van zijn boek ‘Afscheid in schoonheid’ gebaseerd op interviews met begrafenisondernemers in Vlaanderen. Isabel Vermote, kusthistorica en werkzaam voor de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Roos Deroo, therapeute met expertise rond verlies, rouw en verdriet. Philippe Swartenbroux, als docent architectuur aan de UHasselt. Annebel Loos | Sandra Brauns | Karolien Raeymaekers | Tjeu Leenders | Hilde Evenepoel | Rob Driessen | Jaklien Eyckerman | Hetty Didden Anne-Mie Peeters | Britt Ballet | Waterurn | Els Bogaert | LifeloveLoss | Maud Vandersmissen | Loes Vleugels | Manu Keirse | Rob van Acker Els Wollaert | Pallion | Bernadette ‘d Haese | Reinhilde Weytjens | Hilde Ketelsegers | Sonja Sleurs | Tom Palmaers | Thijs Delrue Living for ever | Greet Chielens | Robin Das | Ingrid Leenders | Iris Mondelaers | Marcel Haccuria | Wall of memory | Huis van de Mens